معرفي شهرستان مهديشهر:
ويژگي هاي جغرافيايي:
شهرستان زيباي مهديشهر از سمت جنوب به شهرستان سمنان، از سمت شمال به شهرستان ساري (مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فيروزكوه (تهران ) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان محدود گشته است . ناحيه سنگسر تا قبل از شهريور 1320 داراي فرمانداري نظامي بود كه دودانگه و چهاردانگه و نقاط ديگري از شهرستان ساري جزء آن بوده است . يادآوري مي شود كه در فرهنگ جغرافيايي ايران كه درسال 1329 چاپ شده است اين ناحيه با حدود و مشخصات فعلي به عنوان بخش سنگسر آمده است . اين ناحيه در مرداد 1386 به شهرستان ارتقاء يافت. جمعيت شهرستان مهديشهر طبق سرشماري عمومي نفوس و مسكن در سال 1390 برابر با 42093 نفر بوده است . مساحت شهرستان مهديشهر در حدود 1100 كيلومتر مربع مي باشد. شهر مهديشهر در 16 كيلومتري شمال سمنان قرار دارد. و دو شهر شهر زيبا شهميرزاد و شهر ياقوت درجزين از جمله شهرهاي شهرستان مهديشهر است كه در تابستان هر سال هزاران گردشگر رو به ديدن مناظر زيبا و درختان سر به فلك كشيده اين شهرها مي كشاند.
اين شهرستان را بايد منطقه اي كاملا كوهستاني بحساب آورد كه در جنوب رشته كوه البرز واقع گرديده و كوهاي آن عبارت است از در سمت غرب كوههاي : اسپي لت (سفيد لت) گل رودبار و آسب نو(آسمان لو ) كه با ارتفاع 3308 متر مهم ترين آنهاست و در 11 كيلومتري مهديشهر قرار دارد در سمت جنوب غربي كوههاي : مهراب ،سفيد آب ،كلياب ، كچ و بستانه (2160متر) در شمال غربي كوههاي : دربند ، نهرد، مرغك ، سياه دره ، شيرقلعه ، بشم و نيز گردنه بشم در 15 كيلومتري و گردنه چاشم در 14 كيلومتري در شمال كوههاي شيخ رضا، سياه كوه و همچنين بلندترين قله ي اين شهرستان ، نيزوا است كه با ارتفاع 3810 متر در شمال شهرستان مهدي شهر خودنمايي مي كند.
از نظر توپوگرافي اين منطقه كاملا كوهستاني است و داراي پوشش گياهي از جمله: گز، تاغ ، كنار، كور، سمر ، كرت ، كوهنك و بنه ، خارشتر ،اسپند، سريش ، ارس ، كاروانكش شور و چرخك است . هرچه به سمت شمال پيش رويم پوشش به صورت درختان سوزني برگ ، به ويژه ارس ، سرو درختچه زرشك نمايان مي شود. گياهان خودرو در منطقه شامل گون ، درمنه ، گياهان تيره گندميان ، نعناييان و تيغ هاي كنگر مانند اسپند ، گل قاصدك ، بومادران ، كاسني ، گزنه و گل سرخ وحشي (نسترن ) به وفور ديده ميشود.مهم ترين محصولات اين شهرستان عبارتند از : غلات (گندم و جو ) علوفه (يونجه و اسپرس) گردو و آلو شهميرزاد و انار ، انگور و زرد آلو در شهر درجزين ،
جانوران و پرندگان اين شهرستان عبارت اند از : بزكوهي ، آهو، قوچ ، ميش ، پلنگ ، يوزپلنگ ، روباه ، خرس ، گراز ، كفتار ، گربه وحشي ،گرگ ، شغال ، خرگوش ،كبك ، عقاب ، شاهين ، بادخور ، قمري ، تيهو ، فاخته ، بلبل ، قرقاول ...
v اماكن تاريخي و جاذبه هاي ديدني شهرستان مهديشهر :
شهر مهديشهر
مسجد پامنار:
شالوده اين مسجد بر روي يكي از پرستشگاه هاي ساساني بنا شده و در عصرسلجوقي منار آن احداث گرديده است و هم اكنون فقط تك منار آن باقي است .
تك منارمسجد
امامزاده قاسم زيارت
اين بنا در شمال مهديشهر در منطقه زيارت مهديشهر واقع است و ظاهرا متعلق به فرزند امام هفتم (ع) مي باشد. بناي بقعه شامل چند اتاق و دالان تو در تو و گنبد و ايوان و صحن است . راهروي ورودي به حرم داراي شش چشمه بزرگ و دو سكوي طويل در طرفين است كه قبور بزرگان محل در آنها واقع است . در نماي داخلي اتاق جلويي حرم در وسط اضلاع شمالي و جنوبي آن دو طاقنماي بزرگ با گچبري هاي جالب و رنگين ديده مي شود. برنماي داخل گنبد و اطراف آن گچبري و نقاشي هاي ارزنده اي جلب توجه مي كند. اين اتاق بوسيله يك در چوبين كنده كاري شده بسيار زيبا به حرم يا به قسمت اصلي بقعه راه مي يابد. در حد فاصل كاسه گنبد و ساقه دو رديف قطاربندي آجري نامنظم به زيبايي در كنار هم قرار گرفته اند. ايوان امامزاده رو به مغرب و مشرف به صحن وسيعي است كه 5 متر بلندي دارد و گنبد اصلي بقعه داراي ساقهاي ده ضلعي به ارتفاع 40/2 متر از آجر است.
حسينيه المهدي مهديشهر
ساخت بناي حسينيه المهدي به پيش از انقلاب باز ميگردد. ساختمان حسينيه طوري طراحي شده كه تقريبا از تمامي نقاط شهر قابل تماشا است و در هنگام شب منظره اي رويايي به خود مي گيرد. قرارگيري آن بر تپه اي مرتفع و اشراف كامل آن به شهر و شهركهاي اطراف باعث شده مراسم مهمي همچون نماز جمعه در اين مكان برگزار گردد. همچنين در طرح آينده اين مكان پيش بيني شده است محوطه اين بنا مسقف و به عنوان مصلي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين بنا داراي گنبدي عظيم به رنگ آبي و دومناره ميباشد.
هتل سنگسر
هتل سنگسر از بناهاي با معماري مدرن شهرستان مهديشهر مي باشد. اين ساختمان مجلل بر روي تپه هاي منتهي بر كوه هاي شمال غربي مهديشهر بنا شده و نماي بسيار مناسبي به اين شهر داده است . پايه گذاري اين ساختمان در سال 1352 خورشيدي به وسيله يكي از سرمايه داران معروف سنگسري به عنوان منزل مسكوني و محل پذيرائي مهمانان وي انجام گرفت و درسال 1357 خوشيدي به پايان رسيد و هم اكنون به عنوان هتل از آن بهربرداري ميگردد.
عمارت خيل خان
درجزين
درجزين يا درگزين يكي از شهرهاي شهرستان مهديشهر است.اين شهر بخاطر عبور آب چشمه گل رودبار و داشتن چند قنات از آباداني خوبي برخوردار است و زمينههاي توسعه كمي و كيفي را دارا است. برخي از ميوهجات آن مانند زردآلو و انار مشهور است. درجزين در استان به انارستان هاي پربار و سرسبز معروف و به شهر ياقوت سرخ كوير شهرت دارد.
شهميرزاد
شهميرزاد از شهرهاي زيبا و خنك شهرستان مهديشهر است كه سالانه هزاران گردشگر را براي بازديد از مناظر زيبا و درختان سر به فلك كشيده به اين شهر مي كشاند. اين شهر داراي جاذبه هاي طبيعي بسيار زيبا و محصولات متنوع كشاورزي و ... است كه برخي از اين محصولات مانند گردو و آلو داراي اهميت است. بزرگ ترين باغ گردوي جهان با وسعت 700 هكتار نيز در اين شهر واقع شده است.بناهاي تاريخي مانند "شيرقلعه"،"قلعه شيخي" و "دژوهل"(يكي از كانونهاي مهم اسماعيليان)بر جذابيت اين منطقه افزوده است.شهميرزاد در 6 كيلومتري شمال مهديشهر واقع شده است.در سفر سال 1386 هيات دولت به استان ، شهميرزاد به عنوان شهر نمونه گردشگري بين المللي معرفي و تصويب شد.
ملاده زيبا
روستاي ملاده از توابع شهرستان مهديشهر در 66 كيلومتري شمال مركز شهرستان واقع شده است. آبوهواي آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است. در روستاي سرسبز و خوش آب و هواي ملاده دو عمارت بزرگ و كهن و زيبا وجود دارد كه در دو سمت شرق و غرب همديگر و به فاصله حدودا 40 متر به موازات يك ديگر و با مالكيت جداگانه قرار گرفته اند . معماري ساختمان هاي مذكور بسيار زيباست نوع گچ بري روي ديوارهاي اتاق ها و ايوان ها ساخت تاق نماها روي ديوار و در برخي جاها نقاشي هاي زيباي ديواري و نيز ايجاد شومينه هاي كوچك به آن جلوه اي خاص داده است . مصالح اصلي بنا خشت و آجر و نماي آن آجر و گچ است . هر يك از اين دو ساختمان دو طبقه و داراي تعداد زيادي اتاق و راهروي مربوط به اتاق ها و طبقه فوقاني است . يكي از اين ساختمان كه به خانه ابراهيم خان نيز معروف است داراي يك حياط بزرگ با درختان فراوان و متنوع است و سر در اصلي اين ساختمان ها از جنس چوب است . درهاي اين دو ساختمان به فاصله چند متر مقابل هم قرار دارند . اين بناها در سال 1287 قمري به همت ابراهيم خان حاكم دودانگه و چهاردانگه براي سكونت شخصي احداث شد. در حال حاضر سرپرستي اين ساختمان ها به عنوان آثار باستاني به عهده سازمان ميراث فرهنگي بوده و محل بازديد گردشگران است . موقعيت روستاي ملاده از توابع شهرستان مهديشهر با مختصات جغرافيايي 53 درجه و 24 دقيقه طولي شرقي و 36 درجه 2 دقيقه عرض شمالي در شمال شهرستان مهديشهر واقع شده است . ملاده از مسطح دريا 1770 متر ارتفاع دارد . آب و هواي آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است .. رودخانه سفيد رود كه در زبان محلي سنگسري آن را اسپي رو مي نامند در شمال روستا جريان دارد. نام اين روستا در گذشته هاي دور ايوك بوده است . در منطقه دو دانگه چار طايفه جوش جولاسادات و ملا زندگي مي كردند. پس از مهاجرت و اسكان گروهي از طايفه ملا به روستاي ايوك نام ايوك به ملاده تبديل شد. در منطقه شمالي روستاي ملاده ييلاقات زيبايي چون سنگ چشمه و... جنگل معروف افرا مرتبط با جنگلهاي شمال قرار دارند. درختان بلوط نارون افرا و راش در اين جنگل قد برافراشته اند. در ناحيه جنوبي روستا نيز انبوهي از درختان ارس كوهي و تپه ها را پوشانيده اند. آرامگاه بي بي طيبه در ورودي روستا واقع شده است . مردم روستا بي بي طيبه را دختر حضرت موسي بن جعفر(ع ) مي دانند. روستا دو باب آسياب آبي قديمي داشته است كه هنوز آثاري از آن به جا مانده است . راه دسترسي از مركز شهرستان مهديشهر تا روستاي ملاده بصورت آسفالته بوده و مسافرين و گردشگران زيادي از اين مسير جهت بازديد چشم اندازها و رودخانه ها و عمارت قديمي و زيباي ملاده بازديد مي نمايند.
منطقه نمونه گردشگري پرور
منطقه نمونه گردشگري "پرور"در 46 كيلومتري شمال مهديشهر واقع شده كه به عنوان منطقه حفاظت شده "پرور" شناخته شده است.اين منطقه در روستاي پرور و در كوهپايه هاي البرز شرقي جاي گرفته است. جنگلهاي زيباي اورَس (سرو كوهي)، مراتع سر سبز و جنگلهاي درختان پهن برگ به همراه تنوع بي نظير حيات وحش، سيماي جذاب و بي نظيري به اين منطقه بخشيده است. امامزاده سيد تاج الدين،حمام وگورستان پرور از مهمترين آثار تاريخي اين روستا بوده و از ديگر جاذبه هاي اين منطقه مي توان به عشايرو ييلاقات آن اشاره نمود.
منطقه حفاظت شده پرور كه از طبيعت شگرف برخوردار است مردمان غيوري را پرورانده است . با استان مازندران هم مرز مي باشد كه به لحاظ واقع شدن در ميان دو اكوسيستم بياباني و جنگلي مي توانيم جلوه هاي بسيار بديع را در آن بيابيم كه از يك منظر مي توان آن را يكي از شاهكارهاي خلفت بناميم . سيماي كلي منطقه حفاظت شده پرور كوهستاني بوده و داراي 64563 هكتار است و مهمترين گونه جانوري از رده پستانداران كل وبز ـ خرس قهوه اي ـ پلنگ ـ آهو و انواع گربه هاي وحشي از جمله گربه پالاس و از رده پرندگان هم مي توان به كبك دري و انواع پرندگان شكاري از جمله دليجه اشاره كرد. گياهان جنگلي منطقه برور تقريبا مشابه رودبارك بوده و از تكرار خودداري مي شود. گردشگران و مسافران مسير پرور كه به منطقه حفاظت شده جهت تفريح و استراحت مي روند و يا از مسير جلوي عبور مي كنند با ديدن شكار و طبيعت حظ بصر مي نمايند. منطقه حفاظت شده صيدوا هم وابسته به پرور است پرور مردماني مهمان نواز دارد و اكثريت آنان عشاير و دامدار هستند و شاكله دامداري پروريها با دامداري عشاير سنگسر نزديك است و از قديم الايام تاكنون با هم روابط حسنه شغلي دارند. منطقه پرور هم مكان مستعدي است براي كار آفرينان كه علاقمند به گردشگري مي باشند.
رودبارك
منطقه رودبارك در شمال شهرستان مهديشهر واقع شده و داراي پوشش گياهي و جنگل مشجر به مساحت 8060 كيلومتر مي باشد. جنگل رودبارك در مسير راه مهديشهر به شهميرزاد به فولادمحله و در84 كيلومتري شمال شرقي سمنان قرار دارد.واقع شدن اين جنگل در ارتفاع باعث شده كه از چشم انداز زيبايي برخوردار شود. اين جنگل داراي تابستانهاي خنك و دلچسب در سايه درختان سر به فلك كشيده بلوط و راش و همچنين زمستانهاي برفگير و سفيدپوش مي باشد. اين منطقه به دليل وجود گونه هاي گياهي متعدد و همجواري با منطقه حفاظت شده پرور داراي گونه هاي متفاوت و پراهميت جانوري از جمله كل ،خرس قهوه اي، بز و... و پرندگاني نظير كبك،قرقي و عقاب و كركس است.اين جنگل از مناطق نمونه گردشگري محسوب شده كه خستگي راه را براي مسافران و گردشگران از بين برده و خاطري خوش را براي آنان به همراه دارد.
منطقه گردشگري دربند
«دربند» منطقه سرسبز كوچكي است كه در حدفاصل مسير مهديشهر به شهميرزاد واقع شده و مهمترين قابليت گردشگري آن، آب و هواي مطبوع، طبيعت بكر و غار دربند است. موقعيت دربند و نزديكي آن به شهر مهديشهر، موجب شده تا اين منطقه جهت توسعه شهري مورد توجه قرار گيرد.از اين رو مراكزي چون: دانشكده روانشناسي مهديشهر،بيمارستان 85 تختخوابي مهديشهر،تالار بين المللي و هتل دربند، مجتمع تفريحي_اقامتي كارگران كشور – مجتمع آموزشي بنياد مسكن و.... در منطقه احداث شده اند. اين منطقه داراي جاذبههاي گردشگري ميباشد كه غاردربند، ديوار صخره نوردي سنگسرسل، مناظر سرسبز و زيبا و چشمه سارهاي روان نمونهاي از آن است. دربند مهديشهر علاوه بر گردشگري، از اهميت كشاورزي نيز برخوردار است. گردو، آلو، سيب و صيفي جات گلخانه اي، از مهمترين محصولات منطقه دربند است.
غار دربند مهديشهر با 140 ميليون سال عمر دومين غار آهكي بزرگ در ايران اس . غار دربند در ارتفاعات شمالي بين راه مهديشهر – شهميرزاد درست ، غرب جاده در بدنه كوه كمرد مقابل آبادي دربند واقع شده است. دهانه غار در كمركش كوه سنگي و زيبايي به نام لهرد رو به مشرق قرار داد و دره وسيع و سرسبز دربند زيرآن گسترده شده است . مدخل ورودي به عرض 75/2 و ارتفاع آن 30/1 متر است پس از عبور از دهانه و مدخل غار، وارد دالاني به طول 24 متر و عرض متوسط سه متر مي شويم و اين دالان به تدريج كوتاه مي شود تا كه به دهانه اي به ارتفاع 80 سانتيمتر ميرسد. پس از عبور از دهانه مذكور وارد غارميشويم . وضع داخلي غار نسبتا ساده و بدون پيچ و خم است . فضاي غار به صورت تالاري بيضي شكل است به طول91 متر كه عريض ترين قسمت آن 36 متر و بلندترين نقطه سقف آن 20 متر است.
منطقه گردشگري « چاشم » مهديشهر
روستاي نمونه گردشگري چاشم در شهرستان مهديشهر با مختصات جغرافيايي 53 درجه و 15 دقيقه طول شرقي و 35 درجه و 53 دقيقه عرض شمالي در فاصله 30 كيلومتري از مركز شهرستان مهديشهر واقع شده است . ارتفاع اين روستا از سطح دريا 1760 متر است . چاشم به دليل واقع شدن در ناحيه كوهستاني داراي آب و هوايي سرد و ييلاقي است . بارش هاي زياد يخبندان طولاني و شروع زودهنگام سرما در فصل زمستان از ويژگي هاي اقليمي روستا به شمار مي رفته . روستاي چاشم در منطقه اي واقع شده است كه از قدمت ديرينه اي برخوردار است . اقوام مهاجر هنگام ورود به فلات ايران ناگريز به گذر از بلندي هاي البرز بودند و يكي از گذرگاه هاي آنان تنگه خطير كوه بوده است در اين منطقه كوهايي كشف گرديده مردگان درون آنها با تمامي لوازم شخصي دفن شده اند . تاريخ اين گورها به 750 تا 800 سال پيش از ميلاد مسيح مي رسد . اين كشفيات نشانگر آن است كه منطقه ايي كه روستاي چاشم نيز در آن واقع گرديده است از گذشته هاي دور سكونت گاه اقوام مهاجر بوده است در گذشته چاشم به نام ميرچشمه خوانده مي شد تا ورود سادات به اين روستا و ماجراي علويان عربستان چاشم به سيد آباد نيز معروف گشت و در حال حاضر سيد آباد قسمت شمالي روستاي چاشم است . آرامگاه هاي امامزاده ابوالقاسم . امامزاده مهدي مقبره سيد زين العابدين نبوي و مقبره آقا سيد سليمان عمادي از بناهاي مذهبي و تاريخي روستاي چاشم محسوب مي شوند و مورد احترام مردم روستا هستند. كوه نيزوا شهرستان مهديشهر با ارتفاع 3810 متر كه در شمال روستاي چاشم قرار دارد از شكوه و عظمت خاصي برخوردار است و همواره كوهنوردان و دوستداران طبيعت را به سوي خود جذب مي كند. دشت ها و نواحي تفرجگاهي آبمند چالدشت چالار لاكولا روزبه كلوچاله و آسرون و جاشلويار و در مجموع ييلاقات (خيل ) عشاير سنگسري به ويژه در بهار و تابستان هنگامي كه سرشار از گل هاي رنگارنگ و چمنزار مي شوند جلوه هاي متنوعي از زيبايي هاي طبيعي را به نمايش مي گذارند. از نكات قابل ذكر در بلنداي مناطق شمالي مهديشهر مثل ييلاقات عشاير سنگسري در اطراف خوره ـ جاشلويارـ آسوران ـ اورپلنگ اين است كه قله دماوند پايگاه ديگر عشاير ايل سنگسر به خوبي ديده مي شود. روستاي چاشم در پاي قله كوه "نيزوا" قرار دارد،"چاشم" روستايي پايكوهي است و آب آن از چشمه و قنات تامين مي شود. مهم ترين جاذبه گردشگري اين منطقه، ارتفاعات زيبا و چشم نواز نيزوا، وجود امكان تفريح زمستاني در منطقه، چشمه روزيه، وجود تپه هاي باستاني، امامزاده ها و ... است.
موزه عشاير ايل سنگسر
در اين موزه ابزار و وسايل زندگي و صنايع دستي ايل سنگسري، وسايل كار و زيور آلات زنان سنگسري به نمايش درآمده است.
محوطه باستاني خرند
اين محوطه باستاني به دليل نزديكي به روستاي "خَرَند" به اين نام معروف شده است.اين محوطه در اواخر هزاره دوم و اوايل هزاره اول قبل از ميلاد محل استقرار اقوام مختلف بوده است.
شيرقلعه شهميرزاد:
آثار اين قلعه تاريخي در سه كيلومتري شمال غرب شهميرزاد و در دره شيخ چشمه سر بر فراز كوهي بلند و مرتفع قرار دارد كه به نام قلعه شيخ چشمه سر معروف است . تاريخ بناي قلعه به پيش از تاريخ ميرسد. هرچند مانند بيشتر قلعه هاي ايران مدتي پناهگاه اسماعيليان در قرن 6و7 هجري بوده است. اين قلعه داراي طرحي منظم نيست و بالطبع در پستي و بلندي هاي كوه ساخته شده است. در چهار گوشه قلعه چهاربرج مدور ديده مي شود. درساخت دژ از سنگهاي صخره اي همان كوه استفاده شده . در ورودي قلعه از سمت جنوب بوده كه امروزه بصورت مدخل بسياركوتاهي از قلعه سنگهاي صاف و كوچك ديده ميشود.
كافرقلعه
در جنوب شهر تاريخي مهديشهر برروي قله كوه آثار قلعه اي بسيار كهن كه از سنگ ، گچ و ساروج ديده ميشود. اين قلعه كه مربوط به ايرانيان قبل از اسلام بوده كافر يا قلعه گبرها نام دارد. اين قلعه تاريخي مانند قلعه هاي ديگر كومش در سير ادوار تاريخ مورد استفاده اقوام و طوايف مختلف قرار گرفته است . فرقه باطنيان (اسماعليان ايران ) از اين قلعه به عنوان يك پناهگاه مهم استفاده نموده اند.
صنايع دستي
صنايع دستي اين شهرستان كه غالب آن حاصل هنر زنان منطقه بوده شامل قاليبافي،پلاس ، نمدبافي،گليم ، جاجيم بافي وهمچنين بافتن پارچه هاي كمابيش ظريف مانند چادر ،برك ،شال ريا ، مقنه ، تيرمن كلاه ها ي پشمين و نمدي ،سرگيرا(چادر بانوان)،مكئنه(سرپوشه)، كژين شئوي (تنپوشه)،فراخ شئوال(دامن)، پارچه هاي ظريف ابريشمي (كژين)اشاره كرد.نوعي صنعت زرگري و مليله كاري كه حاصل آن زيور آلاتي ازجنس طلا و نقره به نام چنگوم،كودبندو ... ميباشد را مي توان نام برد. ضمنأ فرش دستباف مهديشهر از جايگاه ويژه اي در كشور و در سطح بين المللي برخوردار است .فرش دستباف مهديشهر در نمايشگاه فرش دست باف در آلمان در سال 1372 مقام جهاني را كسب نموده است.صنايع دستي و گليم بافي و جاجيم بافي ساخته كه در اين خطه از شهرت عالي و جهاني برخوردار است كه با حضور در نمايشگاهها بين المللي توانسته است رتبه هاي افتخار آفرين را كسب نمايد.
سوغات شهرستان مهديشهر
عشاير سنگسري در استفاده از شير گوسفند مهارت خاصي دارند و انواع لبنيات و منحصر به فرد خود را از آن تهيه ميكنند كه تعداد اين لبنيات به بيش از 32 نوع مي رسدكه مهمترين آنها ماست، آرشه،دوغ خورش ،ماست چكيده ،كره ، پنير، چيك كو توك ، مامايي وو، سزمه و ... مي باشد. از ديگر سوغات مهديشهر فرش دستباف ،جاجيم ،پلاس قليچه ابريشمي و ...مي باشد. همچنين در كوچه باغات شهر درجزين انار و زرد آلو و كوچه باغات شهميرزاد آلو و گردو و فرآورده هاي آن (لواشك، برگه آلو و ..) نيز از سوغات اين شهرستان محسوب مي شوند.
فولادمحله
فولاد محله شهرستان مهديشهر يكي از آباديهاي رو به رشد و قابل توسعه و داراي شهرك صنعتي مي باشدتبديل اين مركز دهستان به شهر از آرزوي مردم اين دهستان و مردم مهديشهر مي باشد فولاد محله داراي چشم اندازي زيبا و باغات و كشتزارهاي با صفا مي باشد كه اخيرا بعضي از ييلاق پسندان نسبت به احداث خانه هاي ويلايي و سكونت تابستانه اقدام نموده اند با توجه به اينكه فولاد محله در محور اصلي جاده مهديشهر ـ ساري قرار دارد توسعه آن با انحاي مختلف از جمله رديف منطقه گردشگري قرار گرفتن دور از انتظار نمي باشد.
منطقه زيباي خطير كوه
منطقه زيباي خطير كوه در شهرستان مهديشهر در موقعيت عرض جغرافيايي 35 9 و طول جغرافيايي 53 10 در كره زمين واقع شده است . با بررسي و مطالعه موقعيت سياسي و جغرافيايي منطقه خطير كوه در دهه هاي گذشته متوجه مي شويم شهر سنگسر سابق و توابع فرمانداري نظامي سنگسر از جمله روستاهاي خطير كوه قبل از سال هاي 1300 جز ء استان تهران واز سال 1300 تا 1338 جزو استان مازندران بوده اند و با تشكيل فرمانداري سمنان سنگسر سابق به فرمانداري كل سمنان الحاق پيدا كرد و روستاهاي خطير كوه جز مازندران گرديدند اما از سال 1367 به بعد مجددا از توابع شهرستان مهديشهر گرديده است . با مطالعه و قدمت نام و نشان روستاهاي منطقه خطير كوه در جغرافياي ايران استان (تهران مازندران و سمنان ) به آن پرداخته شده يكي از دلايل شكل گرفتن ساير روستاهاي خطيركوه در حاشيه رودخانه كبير وجود آب رودخانه كبير جهت كشت و كار و امكان كسب و كار بهتر به دليل تردد بازرگانان و موقعيت آب و هوايي مناسب تر در ايام سرد سال در كنار رودخانه بوده در گذشته مردم منطقه روستاهاي حاشيه رودخانه كبير را كمروروار مي گرفتند كه در سال هاي بعد با پرجمعيت شدن هر كدام نامي به خود گرفته اند كه امروزه روستاهاي منطقه خطير كوه به نام هاي كمرود - زرشك دره - بندبن - پاقلعه - رودبار و لردشهرت دارند. منطقه خطيركوه به سبب موقعيت سوق الجيشي در طول تاريخ از حساسيت و اهميت ويژه اي برخوردار بوده است . در دره اي از البرز مركزي واقع شده كه از شمال به شهرستان سواد كوه و از جنوب به مركز شهرستان مهديشهر و از مشرق به شهرستان ساري و از مغرب به استان تهران - شهرستان فيروزكوه محدود است . راستوپي نام رودي است كه از شمال كوه هاي خطير كوه سرچشمه مي گيرد كه امروزه سرچشمه آن به روزيه معروف است كه پس از پيوستن چند شاخه فرعي چون رود سرخاب و دلاور رو به شمال جريان مي يابد. اين رود پس از عبور از شهر پل سفيد در دوراهي آزاد مهر شاخه ولوپي از سمت چپ به آن مي پيوندد و پس از اين به نام تالار به سوي درياي خزر جريان مي يابد.
عشاير ايل سنگسري
سنگسري ها شاخص ترين كوچندگان دامنه هاي البرز هستند . آنها طولاني ترين مسير كوچ جهان را طي مي كنند به طوري كه فاصله ي دورترين نقطه ي ييلاقي و قشلاقي آنان به بيش از 1500 كيلومتر مي رسد. - برنارد هوكارد محقق مشهور اروپايي نيز معتقد است عشاير ايل سنگسري طولاني ترين مسير كوچ رو جهان را دارا هستند .سياه چادر عشاير سنگسري كه "گوت" نام دارد منحصربهفرد است و از ساختار ويژه اي برخوردار است . تقسيمات داخلي سياه چادر سنگسري همسان معماري ايراني است . پلاس سنگسري كف آن را مفروش و ديوارهاي نقش دار، فضاي داخل چادر را به محل ميهمانان، خانواده و آشپزخانه تقكيك مي كنند . دست بافته ها و آويزه هاي بسياري كه داراي نقش و رنگ هستند در داخل چادرها كاربرد دارند. عشاير ايل سنگسري از شير گوسفند و بز ، 35 نوع محصول لبني توليد مي كنند. همچنين آنان در توليد نوعي شكلات محلي به نام چيكو تبحر خاصي دارند . چيكو و روغن زرد ( آرشه ) كه ماحصل تلاش عشاير سختكوش ايل سنگسر است، بخشي از سوغات مهديشهر را تشكيل مي دهد .امروزه بخش هايي از مراتع استان هاي سمنان، تهران، قزوين، قم، مركزي، مازندران، گلستان، گيلان، خراسان رضوي، خراسان شمالي و خراسان جنوبي، و اصفهان همچنان در اختيار عشاير ايل سنگسر قرار دارد .شهر مهدي شهر (سنگسر)، مركز شهرستان مهديشهر، خاستگاه ايل سنگسري است كه خانوارهاي عشايري از اواخر شهريور تا اواسط خرداد ماه در آن سكونت دارند
نمايي از گوت - سياه چادر عشاير ايل سنگسر
|